Thứ Bảy, 16 tháng 3, 2013

THÀNH PHỐ CỔ VARANASI (2/2)



VARANASI : THÀNH PHỐ CỔ TRÊN SÔNG HẰNG (2/2)

Việt Đông sưu tầm
Mê cung thành cổ
image
Để hiểu được Ấn Độ, phải đi Varanasi, và để hiểu được Varanasi,  phải bước vào khu thành cổ. Bước vào những ngõ ngách của khu cổ thành Varanasi, chắc chắn chúng ta sẽ cảm thấy khó chịu, nếu không được chuẩn bị trước về mặt tinh thần. Một mê cung những ngõ ngách chỉ rộng chừng 1-2, ngõ này nối tiếp ngách kia sẽ khiến bị lạc lối, dù có cầm bản đồ trên tay. Lớn lên ở khu phố cổ  và dành phần lớn tuổi thơ để cùng chúng bạn khám phá các ngõ ngách, nhưng thực sự, lần đầu tiên sẽ cảm thấy bấn loạn trước Varanasi.
Bất kỳ ai hẳn cũng sẽ cảm thấy như vậy khi chứng kiến trong cái không gian chật hẹp ấy, những gì vẫn diễn ra ngoài các đường phố lớn được bê nguyên vào. Phải vừa đi vừa né những gian hàng được bày tràn ra ngõ, những chảo dầu rán bánh sôi sùng sục hay những bếp lò hừng hực lửa. Sẽ phải vừa đi vừa để ý tránh những bãi phân bò nằm khắp nơi trên đường, và cả những nhà vệ sinh lộ thiên bốc mùi. Phải vừa đi vừa tránh những chiếc xe máy phóng vù vù trong ngõ, và cả những chú bò thỉnh  thoảng chạy lồng lên khiến dân tình nháo nhác chạy.
image
Và có thể nói, những chú bò - linh vật trong tín ngưỡng của Ấn Độ giáo - mới là chủ nhân thực sự của cổ thành này. Chúng đủng đỉnh đi lại trong những ngõ nhỏ hẹp, thản nhiên nhận bánh mì của người dân "cung tiến", ăn xong lại đủng đỉnh đi tiếp và thoải mái phóng uế ra đường. Khi cảm thấy mệt mỏi, chúng nằm ềnh ra ngõ và ngủ, mặc kệ những ai đi lại phải nép sát vào tường tránh "kinh động" những linh vật tượng trưng cho thần Shiva.
image
Khu Ghat chính, nơi diễn ra lễ dâng ánh sáng sông Hằng.
---o0o---
Lễ dâng ánh sáng sông Hằng
Khu vực quan trọng nhất của đại lễ sông Hằng nằm tại các Ghat. Ghat, theo tiếng Hindu có nghĩa là các bậc thang, nhưng ở Varanasi.
image
Ghat là một danh từ miêu tả chuỗi các bậc thang nằm bên bờ phía Tây, nối từ bờ xuống thẳng lòng sông Hằng. Có những Ghat lớn cao hàng chục mét. Đây là một địa điểm đặc biệt và thiêng liêng, là nơi diễn ra các nghi lễ tắm rửa (để gột bỏ tội lỗi), tế lễ dâng ánh sáng sông Hằng và cả lễ hỏa thiêu xác người qua đời… của các tín đồ Ấn Độ giáo. Có tổng cộng 84 Ghat lớn nhỏ như vậy nằm rải khắp Varanasi, nhưng Lễ dâng ánh sáng sông Hằng chỉ diễn ra tại Ghat chính, Dasaswamedh.
image
Ghat giữ một vị trí quan trọng trong đời sống thường nhật của cộng đồng dân cư Varanasi. Trong những ngày thường, Ghat giống như một môi trường sinh hoạt cộng đồng chung, và  có thể chứng kiến rất nhiều hoạt động thú vị cùng một lúc diễn ra tại đây, và nhiều khi chúng hoàn toàn trái ngược với nhau. Trong buổi hoàng hôn, sẽ vô cùng kỳ dị khi thấy trước mặt một vị tu sĩ đang tịnh thiền lại có mấy người phụ nữ đang tắm. Bên cạnh những người giặt quần áo sẽ có những người mang bò ra tắm. Bên cạnh những ông già đang luyện yoga sẽ có những người nằm ườn ra thưởng thức dịch vụ massage… Tất cả những thứ tưởng chừng như mâu thuẫn ấy thể hiện tính đa dạng trong văn hóa và tôn giáo của Ấn Độ.
Trong những ngày đại lễ sông Hằng, tất cả các con đường đi vào khu thành cổ và xuống Ghat chính Dasaswamedh đều đã cấm xe cộ. An ninh được bảo vệ, thể hiện bằng những sắc áo lính lăm lăm súng tiểu liên trong tay,  chặn tất cả các ngõ ngách trong khu vực thành cổ và trên đường xuống Dasaswamedh Ghat. Tuy lễ chính bắt đầu từ 19 giờ tối, nhưng từ 18 giờ, người đi bộ đã nườm nượp đổ về Dasaswammedh.
image
Đúng 19 giờ, hàng ngàn tín đồ Ấn Độ giáo đã vây kín những đàn lễ được dựng hướng ra sông Hằng. Trên mỗi đàn lễ là một giáo sĩ Bà la môn thực hiện tế lễ. Bên cạnh họ là những lư hương lớn hình thần rắn Naga được dùng cho điệu múa nghi lễ. Sau khi nghi lễ kết thúc, những tín đồ Ấn Độ giáo lần lượt tới xông mình trong làn khói hương này để lấy may mắn. Những người khác thì mua những đài hoa và nến được đặt trên những đế bằng giấy bìa. Họ cầm hoa và nến cầu nguyện, rồi thả xuống dòng sông Hằng. Hàng ngàn người cùng thả hoa đăng, khiến cho đoạn sông phía bên dưới Dasaswamedh Ghat như biến thành dòng sông lửa.
21 giờ, khi nghi lễ kết thúc, nhiều tín đồ Ấn Độ giáo bất chấp cái lạnh 10oC vẫn thành tâm thực hiện nghi thức đắm mình trong dòng nước sông Hằng để gột rửa tội lỗi trong suốt cả năm qua. Chỉ những người đàn ông mới được thực hiện nghi thức này sau khi các giáo sĩ làm lễ. Phụ nữ và trẻ em thường chỉ được tắm vào lúc sáng sớm còn vắng người. Nhiều người hành hương từ xa đến và phải trở về ngay trong đêm đã mang theo những can nhựa nhỏ. Họ đem nước sông Hằng về cho người thân như một món quà quý giá.
image
Hàng ngày, trung bình có khoảng 60.000 người thực hiện nghi lễ đắm mình trong dòng nước sông Hằng trên suốt 7km chiều dài. Theo những thông tin công bố chính thức, riêng đoạn sông Hằng chảy qua Varanasi được coi như là đoạn sông "chết" vì quá ô nhiễm, không có khí oxy và lượng vi khuẩn trong mỗi 100ml nước lên tới 1,5 triệu con (tiêu chí an toàn là 500 con/100ml). Nhưng có vẻ như niềm tin tôn giáo đã mạnh mẽ hơn ý thức về giữ vệ sinh. Nhiều người không chỉ hân hoan tắm và lấy nước đem về, họ còn uống từng ngụm nước với vẻ thành kính.
---ooo0ooo---



Không có nhận xét nào: