BỆNH GOUT
BS Tăng Hà Nam
Anh
-o0o-
Bệnh gout nằm trong
nhóm bệnh lắng tụ tinh thể (crystalline deposition disease).
Acide urique là thủ phạm
Cụ thể ở bệnh này là
lắng tụ tinh thể monosodium urate ở bao khớp, gân do tình trạng acide urique
tăng cao trong máu… gây ra các đợt viêm khớp ngoại biên tức là viêm các khớp
chân tay đặc biệt hay xảy ra ở ngón chân cái.
Tình trạng viêm này là
do các con bạch cầu được ví như các lính chiến đấu trong cơ thể đi dọn dẹp các
tinh thể này.
Tình trạng viêm này có
thể tái đi tái lại nhiều lần gây ra biến dạng khớp nếu không điều trị. Không
phải tất cả những người có acide urique cao trong máu là bị cơn gout, tuy nhiên
nếu nồng độ acide urique trong máu cao và kéo dài càng lâu thì càng có nguy cơ
bị gout.
Thế tại sao lại bị tăng acide urique trong máu? Đó là do thận không thải
được acide urique hoặc do cơ thể tạo ra quá nhiều (do ăn uống, do bịnh lý như
ung thư máu dạng lim phôm, thiếu máu tán huyết, vảy nến.. ) hoặc do bất thường
trong chu trình tạo ra acide này.
Bệnh sẽ biểu hiện bằng
các cơn đau ở các khớp, khớp có thể bị sưng to đỏ có thể có nước trong khớp đặc
biệt là ngón chân cái (khớp bàn ngón) hay bị nhất, tuy nhiên các khớp khác đều
có thể bị. Cơn đau rất nặng được mô tả dữ dội và nhiều khi bệnh nhân không dám
đắp mền vì chỉ cần chạm nhẹ vào cũng gây ra cơn đau dữ dội.
Cơn gout hay xảy ra
sau 1 chấn thương nhẹ, sau bữa nhậu linh đình. Cơn gout có thể xảy ra vài ngày
hoặc vài tuần và có thể tự bớt, nhưng nếu không điều trị những cơn này sẽ xuất
hiện thường hơn và gây ra biến dạng hủy khớp gây tàn phế.
Làm sao để chẩn đoán
bệnh gout?
- Các BS sẽ cho bệnh nhân đi thử
nồng độ acide urique trong máu và tùy theo thông số của mỗi loại máy thử mà cho
các con số khác nhau, bình thường nhỏ hơn 7mg/dL
Tuy nhiên cơn gout khá
đặc biệt nên đôi khi có thể chẩn đoán qua hỏi bệnh sử và khám bệnh nhân vì nồng
độ acide urique trong máu cao giúp chẩn đoán nhưng không chuyên biệt.
Nếu lấy dịch khớp đem
soi dưới kính hiển vi để thấy các tinh thể urate hình kim là chắc chắn nhất
nhưng ít được làm vì nhiều lý do khác nhau.
- Chụp x ray khớp cho thấy hình ảnh
tổn thương xương dưới sụn.
Bệnh tiến triển ra sao và có thể
chữa khỏi hay không?
Thường thì cơn gout có thể bị đẩy lui bằng các thuốc hiện có và nếu bệnh
nhân chịu theo cuộc điều trị và chấp nhận ăn kiêng thì có thể ngăn chặn được
bệnh nhưng nên nhớ rằng đây là loại bệnh không thể chữa dứt, nghĩa là bệnh nhân
phải chấp nhận chế độ ăn kiêng và theo dõi bệnh suốt đời.
Nếu không điều trị hoặc để cơn gout xảy ra nhiều lần sẽ gây hủy khớp gây
tàn phế, lúc đó cần đến các phẫu thuật tái tạo lại khớp. Khoảng 20 % bệnh nhân
bị gout bị sỏi thận do chính tinh thể urate lắng tụ gây ra sỏi làm tắc nghẽn
đường tiết niệu có thể gây suy chức năng thận, nhiễm trùng tiểu… có thể gây ảnh
hưởng đến tính mạng. một số bệnh nhân có các cục ở dưới da như vùng khuỷu, mắt
cá .. gọi là cục tophi là do lắng tụ tinh thể urate khi bể ra làm chảy ra một
chất bột trắng giống như phấn.
Vai trò của nội soi khớp là làm sạch khớp, cắt bớt bao hoạt dịch c=E 1a
khớp khi bị viêm nhiều lần gây dày, hạn chế vận động của khớp. Một khi khớp bị
hư hoàn toàn thì có thể thay khớp bằng khớp nhân tạo.
---ooo0ooo---
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét