THÀNH NGỮ VỀ NGỰA (3/4)

Các thành ngữ, tục ngữ, điển tích, điển cố Đông Tây nói về ngựa

Theo hanoi.vnn.vn

-3/4-

- Con ngựa thành Troa: Theo thần thoại Hy Lạp, quân Hy Lạp muốn chiếm thành đã dùng một con ngựa gỗ, trong bụng có chứa rất nhiều quân mai phục, rồi đánh lừa quân thành Troa đưa vào thành. Đêm đến, quân Hy Lạp từ trong bụng ngựa chui ra mở cửa thành, đốt lửa làm ám hiệu cho đại quân mở cửa vào thành. Thành Troa bị hạ. Sau này trong văn học, điển tích: "Con ngựa thành Troa" chỉ một việc làm có nội ứng, hay một bề ngoài đẹp đẽ nhưng bên trong chứa đầy âm mưu.

- "Cưỡi lên Pêgaxơ" hoặc "Thắng yên cương vào Pêgaxơ": Theo thần thoại Hy Lạp, Pêgaxơ là con ngựa có cánh do ác quỷ Mêđuxa sinh ra. Pêgaxơ thường xuống ngọn núi Hêlicôn, ngọn núi của các nàng Muxa (các nữ thần nghệ thuật) và uống nước ở suối Híppôcren. Con suối mà theo người xưa kể: Các nhà thơ thường đến du ngoạn. Cưỡi lên ngựa Pêgaxơ hoặc Thắng yên cương vào Pêgaxơ là để chỉ cảm hứng sáng tác thơ ca nghệ thuật. Con ngựa Pêgaxơ bất kham: để chỉ một nhà thơ tồi.

- Ngựa tái ông: Xưa có một ông già mất một con ngựa. Người ta đến chia buồn, ông bảo: Chưa chắc đã là điều không hay. Ít lâu sau con ngựa trở về lại dắt theo một con ngựa khác. Người ta đến mừng, ông bảo: Chưa chắc đã là điều hay. Quả nhiên, con trai ông tập phi ngựa bị ngã què chân. Người ta lại đến hỏi thăm, ông bảo: chưa chắc đã là điều bất hạnh. Một thời gian sau có chiến tranh, thanh niên trai tráng phải ra trận, riêng con ông được ở nhà vì què chân. Từ đấy điển tích "Con ngựa tái ông" chỉ họa phúc khôn lường, được không nên mừng, mất không nên lo.

Ngựa tái ông họa phúc biết về đâu.

(Huỳnh Thúc Kháng)

- Da ngựa bọc thây: Theo Hậu Hán thư Mã Viện đã trả lời Hán Quang Vũ: "Đại trượng phu nên chết ở nơi biên giới, chốn chiến trường, lấy da ngựa bọc thây mà chôn, chứ sao lại có thể nằm trên giường, trong tay bọn đàn bà, trẻ con mà được ư?" ý nói về chí khí của kẻ làm trai, như Chinh Phu ngâm có câu:

Chí làm trai dặm nghìn da ngựa

Gieo Thái sơn nhẹ tựa hồng mao

- Ngựa Xích thố: Ngựa Xích thố là ngựa có sắc lông đỏ, tượng trưng cho ngựa qúy. Trong truyện "Tam quốc diễn nghĩa", có con ngựa xích thố nổi tiếng của Quan Công do Tào Tháo tặng, đã đưa Quan Công vượt qua năm cửa ải, chém sáu tướng. Ngựa Xích thố giỏi chiến trận và trung thành với chủ, chỉ có Quan Công và trước Quan Công là Lã Bố là dùng được nó thôi, khi Quan Công chết, Xích thố cũng buồn bã mà chết theo. Nó nổi tiếng trong lịch sử Trung Quốc, đến nỗi hàng ngàn năm sau khi nó chết, cứ có con ngựa lông đỏ nào hay, người ta lại cho đó là con Xích thố.

- Ngựa trắng có cánh: Trong thần thoại Hy Lạp, hình ảnh con ngựa trắng có cánh và biết bay, tượng trưng cho cảm hứng trong sáng tạo và thi ca.

---ooo0ooo---