NHẠC CỤ CHỈ CÓ Ở VIỆT NAM (9)
Sưu tầm
---o0o---
9 – Đàn Tỳ Bà
Tên gọi một nhạc cụ dây gẩy của
người Việt. Nhiều tài liệu đã cho biết, Tỳ Bà xuất hiện rất sớm ở Trung Quốc với
tên gọi PiPa, rồi ở Nhật Bản với tên gọi BiWa.
Người ta chế tác Tỳ Bà bằng gỗ Ngô Đồng. Cần đàn và thùng đàn liền nhau
có dáng như hình quả lê bổ đôi. Mặt đàn bằng gỗ nhẹ, xốp, để mộc. Phía mặt cuối
thân đàn có một bộ phận để mắc dây gọi là ngựa đàn. Đầu đàn (hoặc thủ đàn) cong
có chạm khắc rất cầu kỳ, khi là hình chữ thọ, khi là hình con dơi. Nơi đầu đàn
gắn bốn trục gỗ để lên dây.
Toàn bộ chiều dài của thân đàn có số đo từ 94 - 100 cm. Phần cần đàn có
gắn 4 miếng ngà voi cong vòm lên gọi là Tứ Thiên Vương. Tám phím chính làm bằng
tre hoặc gỗ gắn ở phần mặt đàn cho các cao độ khác nhau.
Thuở xưa dây đàn se bằng tơ tằm rồi đem vuốt sáp ong cho mịn, ngày nay
người ta thay dây tơ bằng dây nilon.
Mặc dù đàn Tỳ Bà có xuất xứ từ các nước khác, nhưng qua thời gian dài sử
dụng nó đã được bản địa hóa và trở thành cây đàn của Việt Nam, thể hiện sâu
sắc, đậm đà những bản nhạc mang phong cách của dân tộc Việt Nam trong lĩnh vực
khí nhạc.
---o0o---
---ooo0ooo---
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét