BƯỚC VÀO CÕI PHẬT – QUYỂN 2 – BÀI 3
Cố Hoằng Hữu Nguyễn
Văn Phú
3. VÃNG SINH TỊNH ĐỘ
Mỗi khi cùng Ban Hộ
Niệm của chùa đến tụng kinh cho một đạo hữu vừa quá vãng, hoặc là chứng kiến sự
ra đi của một người bạn, chúng ta thường nảy ra các suy nghĩ, suy nghĩ về ý
nghĩa và mục đích của cuộc đời, đặc biệt là suy nghĩ về ý nghĩa của cái chết.
Một số người nghĩ rằng
cuộc đời chẳng có ý nghĩa gì hết, con người sở dĩ có mặt ở cõi này chẳng qua là
một “tai nạn” do cha mẹ làm ra, bản thân mỗi người đâu có trách nhiệm gì. Bất
ngờ sống tại thế giới này, chịu đựng đủ mọi thứ trói buộc: trói buộc của xã hội,
của cộng đồng, của gia đình và ngay của cả chính mình nữa, có lúc nào là được tự
do thật sự đâu!
Một số người khác cho
rằng cuộc đời chỉ có ý nghĩa khi con người cố gắng làm cho đời mình càng ngày
càng tươi đẹp về mọi phương diện, cả vật chất lẫn tâm linh. Nhưng phái khác bảo rằng chỉ nghĩ đến mình
thôi là ích kỷ, phải tận tâm tận lực tạo hạnh phúc cho chính mình đồng thời cho
tha nhân nữa.
Lại có nhóm chủ
trương rằng cuộc đời ngắn ngủi như kiếp phù du, tội gì mà vất vả cực nhọc, cần
phải tìm cách hưởng thụ về mọi mặt cho thỏa chí v.v...
Phật tử chúng ta nghĩ
thế nào?
Đối với Phật tử, cuộc
đời này chỉ có ý nghĩa khi được mở trí huệ, trí huệ nói đây là trí huệ bát-nhã;
không phải là sự hiểu biết, trí thông minh thông thường mà chúng ta vẫn đề cập
đến hàng ngày, mà là sự hiểu biết cùng tột do tu hành, để đưa đến giác ngộ và
giải thoát, giải thoát khỏi vòng sinh tử luân hồi. Sự tu hành ấy đặt trên căn bản tam học là giới,
định, huệ và tam tuệ là văn, tư, tu để diệt tam độc là tham, sân, si và đạt được
tình trạng vô ngã, giác ngộ và giải thoát.
Đứng trước cái chết,
nhiều người chép miệng “quả là vô thường!”.
Thật ra, khi nói đến vô thường thì phải bước thêm một bước nữa, đó là tự
hỏi ta cần nghĩ gì, cần làm gì. Vô thường
là một định luật thiên nhiên, không ai cưỡng lại được. Có vô thường mới có biến đổi. Mà đã biến đổi thì có thể theo chiều hướng
này hay chiều hướng kia, có thể trở thành tốt hay thành xấu. Phật tử chúng ta cương quyết nhắm về hướng
thiện, hướng tốt và luôn luôn tự nhủ rằng “con quỉ vô thường đang rình rập
chúng ta”, chúng ta phải can đảm và tỉnh táo nhìn vào sự thật và chuẩn bị.
Phái duy vật chủ
trương rằng chết là hết. Khi vật chất đã
tan rã rồi, khi thân xác đã chết thì chẳng có linh hồn nào để tồn tại, chẳng có
gì lên thiên đường, chẳng có gì xuống địa ngục, nghĩa là chẳng có thưởng phạt
chi cả, chết là hết! Lành dữ, hay dở, tốt xấu ... đến lúc chết là xong.
Ngược lại, một số
đông cho rằng ngoài thân xác, con người có linh hồn, một linh hồn trường cửu bất
biến. Khi chết, hình hài trở về cát bụi,
linh hồn hoặc là lên thiên đường, hoặc là xuống địa ngục. Lại có một số khác nghĩ rằng sau khi cái hồn
rời khỏi thân xác thì nó sẽ hiện hữu tại một cảnh nào đó gọi là âm cảnh, mãi
mãi sinh hoạt ở đó. Người ta lại tưởng tượng thêm ra rằng sinh hoạt ở cõi
âm cũng tương tự như ở nơi trần thế này, “dương sao, âm vậy!”
Lười biếng nhất có lẽ
là những ai có lập trường rằng chẳng thể nào biết được sau khi chết, có những
việc gì xẩy ra, có tái sinh hay không, có đầu thai hay không, hay là chỉ còn
“hư vô”. Đã không biết thì chẳng cần
nói, chẳng cần bàn làm chi cho mệt, sống cái đã!
Phật tử chúng ta nghĩ
sao? Nghĩ như sau này:
Một là con người gồm có
thân và tâm tức là sắc và danh. Con người
có thần thức, nhưng đó không phải là một linh hồn trường cửu, bất biến. Gọi là hồn, là vong linh, hương linh, thức
... không quan trọng, cái quan trọng là “không trường cửu, bất biến”.
Thứ hai là sau kiếp
sống này, sẽ còn một kiếp khác, nghĩa là Phật giáo chấp nhận có sự tái
sinh. Sống chết, chết sống ... nối tiếp
nhau như những đợt sóng nhô lên, thụt xuống, liên miên như vậy. Tuy thế, cái quá trình liên miên ấy có thể được
chấm dứt khi đã đạt được quả vị thánh, vượt ra khỏi sinh tử luân hồi.
Vòng Luân Hồi
Thứ ba là nói về
“cái gì đi đầu thai, đi tái sinh?” Thần
thức vô hình của mỗi người sẽ mang cái nghiệp của người đó để đi vào một kiếp mới. Cái nghiệp này quyết định kiếp mới này sẽ
sung sướng hay khổ sở, yên vui hay sóng gió v.v... Kiếp mới này sẽ diễn ra ở một trong sáu cảnh
giới: địa ngục, ngã quỹ, súc sinh, a-tu-la, nhân, thiên. Đối với những vị tu hành đắc đạo thì sẽ “lên”
một trong bốn thánh đạo gồm thanh văn, duyên giác, bồ-tát, Phật, hết sinh tử
luân hồi.
Thứ tư, đối với đại thừa,
trừ hai trường hợp (những kẻ bị đày địa ngục hoặc các vị được lên hàng thánh)
đi ngay sau khi tắt thở, còn đa số thì sau khi bỏ cái thân tiền ấm (thân cũ) sẽ
mang thân trung ấm (vô hình) tối đa 49 ngày, sau đó sẽ có thân hậu ấm (kiếp mới). Trong vòng 49 ngày đó thì sẽ tùy nghiệp mà
tái sinh vào cảnh giới mới. Thiện đạo là
a-tu-la, nhân, thiên. Ác đạo là địa ngục,
ngã quỉ, súc sinh.
Lẽ dĩ nhiên không ai muốn sa vào nẻo ác.
Trong số các đường
thiện thì cõi thiên sung sướng hơn cả; tuy vậy vì sung sướng quá nên khó tu hoặc
là quên tu, đến lúc hết phước báo lại phải chịu luân hồi. Vào cõi a-tu-la cũng khó tu vì a-tu-la hay sân hận. Vào cõi người, nếu gặp Phật, gặp Pháp thì dễ
tu, đã tu thì có hi vọng giải thoát.
Nhưng chúng ta cần nhớ rằng được làm người rất là khó. Trong kinh có kể
thí dụ sau này: “Có một con rùa mù sống ở đại dương, hàng trăm năm mới nổi lên
mặt nước một lần. Trên mặt nước, có một
cái bọng nổi bồng bềnh. Con rùa nổi lên
trúng vào cái bọng, thử hỏi việc này dễ hay khó. Khó vô cùng!
Được tái sinh vào làm kiếp người cũng khó như là con rùa mù trồi lên mặt
nước biển mà đâm trúng vào cái bọng vậy!”
Trong việc tái sinh, động cơ chính là cái nghiệp vô hình. Con người tuy chết đi, nhưng cái nghiệp vô
hình còn đó. Người ta hay nói đến thường nghiệp tức là cái nghiệp từ thân, khẩu,
ý hàng ngày, do thói quen tích lũy, thí dụ y sĩ thì quen chữa bệnh, đồ tể thì
quen mổ heo, mổ bò ... Trọng nghiệp là cái nghiệp nặng như giết người, phá tăng
đoàn ... Cận tử nghiệp là cái nghiệp gây ra vào lúc gần chết, cận tử nghiệp
đáng sợ ở chỗ nó quyết định nơi tái sinh.
Phải nói thêm là thường nghiệp và trọng nghiệp ảnh hưởng lớn tới cận tử
nghiệp.
Vì muốn cho con người có toàn những niệm lành vào lúc hấp hối ngõ hầu cận tử
nghiệp được lành, nên Tịnh độ tông dạy chúng ta pháp môn niệm Phật, cầu vãng
sinh Tây phương Cực lạc của đức Phật A-Di-Đà.
Mục đích của pháp môn “niệm Phật cầu vãng sinh” là dồn các chủng tử lành
vào trong tâm thức. Vào lúc lâm chung, đầu
óc không còn bị vướng vào của cải, danh vọng, gia đình, bạn bè ... , không bị mắc
vào sân hận, thù hằn ... , trong tâm chỉ toàn là những niệm (nhớ nghĩ) về Phật mà thôi, đó là những niệm lành trấn áp tất
cả các niệm ác, niệm tạp.
Nhờ nguyện lực của đức Phật A-Di-Đà, người quá vãng được đón về Tây Phương
Tịnh độ. Tới đó được gặp chư Phật, chư bồ-tát, chư thượng thiện nhân nên dễ tu
hành tinh tiến để lên cõi trên, không bị thoái chuyển. Đó là bước đầu của giải thoát.
Nghe vậy thì có vẻ dễ nhưng trên thực tế công việc không đơn giản. Tu theo pháp môn Tịnh độ, phải chú ý đến ba yếu
tố tín, nguyện, hành; đó là ba cái
chân của một cái đỉnh, thiếu một là hỏng. Tín là tin: tin Phật, tin Pháp, tin
Tăng, tin vào nguyện của đức A-Di-Đà, tin có tịnh độ, tin lý nhân quả nghiệp
báo. Nguyện là nguyện bỏ cõi ta-bà đau
khổ, nguyện sinh về Tây Phương Cực lạc để tu học thành Phật. Hạnh là niệm Phật chuyên cần, chăm chú, cương
quyết cho đến mức nhất tâm bất loạn.
Ngoài ra phải trồng thiện căn, gieo nhân phước đức vì kinh A-Di-Đà có
nói: “Không thể vì một chút thiện căn phước đức nhân duyên mà sinh sang nước
kia được”. Tin sâu, nguyện chắc, hành
siêng, hàng ngày thanh tịnh thân khẩu ý, có thế mới gọi là đủ hành trang để lên
đường về Quê được!
Kính chúc quý đạo hữu có đầy đủ ba điều tín, nguyện, hành.
PHỤ LỤC. Trí Húc đại sư (1599-1655) tự là Ngẫu Ích (còn gọi là Linh Phong đại
sư, gọi theo nơi trụ trì là núi Linh Phong) đã viết hơn 40 bộ sách, trong đó có
cuốn “Phật thuyết A-Di-Đà kinh yếu giải”. Lời kết luận của sách đó có đoạn sau này:
(chép theo bản dịch của Tuệ Nhuận)
“Khi Húc mới xuất gia, tự phụ là Thiền Tông, khinh miệt các giáo môn khác,
dám nói càn rằng: ‘phép trì danh niệm Phật chỉ để dành cho người trung căn và hạ căn’. Về sau nhân vì ốm nặng nên mới phát tâm cầu về
Tây Phương, mới chịu nghiên cứu các sách, mới biết phép ‘niệm Phật tam-muội’ thực
quý giá vô ngần, mới chịu hết lòng chấp trì danh hiệu Phật với một sức mạnh bằng
vạn con trâu kéo không lại ...” Kinh Phật
nói rằng: ‘Đời mạt pháp, ức vạn người tu hành, ít có một người tu đắc đạo, chỉ
còn nhờ phép niệm Phật mới được độ thoát’.
Than ôi! nay chính là đời mạt pháp rồi, mà bỏ pháp môn niệm Phật này,
thì còn có pháp nào tu học được nữa”.
Sách ấy có ghi mấy câu sau đây của Vĩnh Minh Thọ thiền sư (còn gọi là Diên
Thọ hay Trí Giác thiền sư) sống vào thế kỷ thứ 10 bên Trung Quốc:
1/ Có Thiền Tông, có Tịnh Độ, Như thêm sừng cho mãnh hổ.
Đời hiện tại làm thầy người, Đời vị lai làm Phật Tổ.
2/ Có Thiền Tông, không Tịnh Độ, Mười người tu, chín người đổ. Ấm cảnh nếu thấy
hiện ra, Chỉ chớp mắt là theo nó.
3/ Không Thiền Tông, có Tịnh Độ, Vạn người tu, vạn người
đỗ. Đã được thấy Phật Di-Đà, Còn lo gì
chẳng khai ngộ.
4/ Không Thiền Tông, không Tịnh Độ, Địa ngục đêm ngày đau
khổ. Muôn đời nghìn kiếp còn lâu, Nhờ cậy ai, ai tế độ?
Tây Phương Cực Lạc
-o0o-
Niệm Vãng Sanh Tịnh
Độ Thần Chú
---ooo0ooo---
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét